Didem Nur Güngören'in durumlar, kitaplar ve şeyler üzerine, yayınlanmış -bazen de yayınlanmamış- muhtelif edebi yazıları... Tarih aralığı da 1999-2010 gibi... Hepsi bir arada temiz temiz...



Akademik Alanda Arama Motorları ve Ctheory

Bu yazılar 2001-2002 arasında Cogito'da çeşitli internet sitelerini tanıtmak için yayınlandı.


I. Akademik Alanda Arama Motorları
Burası neresi, neler var; genel tanım, ayrıntılı bilgi


Nette, akademik alanda ciddiyet taşıyan dökumana ulaşmanın bir yolu da (e-dergiler arasında dolaşmanın yanısıra) arama motorlarında tarama yapmaktan geçiyor. Bu iş için kullanıma uygun motorlar içinde ilk akla gelenler: ‘Academic Info’ (www.academicinfo.net) , ‘All Academic’ (www.allacademic.com) ve ‘Humbul Humanities Hub’ (www.humbul.ac.uk).

Academic Info bir rehber niteliğinde; aranılan konuyla ilgili makalelerden ziyade siteleri bünyesinde bulunduruyor. Sade bir tasarıma ve dolayısıyla kolay kullanıma sahip, konulara ve anahtar kelimelere göre arama yapılabiliyor. Ana sayfasında en genel hatlarıyla araştırma konularının listesi (Sosyal Bilimler, Fen Bilimleri, Mühendislik, Hukuk, İşletme...); ‘Reference Desk’ adı altında sözlükler, diğer arama motorları; ‘Student Center’ bölümünde kolejlerin, üniversitelerin, öğrenci örgütlerinin adresleri toplanmış durumda.
Ayrıntılı konu taraması için ‘browse by subject’ seçeneğine gitmek gerekiyor. Örneğin ‘Afghanistan Studies’ başlığı şeçildiğinde, açılan sayfada konuyla ilgili medya/haber kaynaklarının, internet ortamındaki her türlü kaynağın (e-gruplar, haritalar, spesifik siteler vs.), araştırma raporlarının, çeşitli organizasyonların ve seçilmiş makalelerin listeleri bulunuyor.
Ayrıca anasayfada güncel bazı olaylarla ilgili makalelere ve web sitelerine doğrudan bağlantı veriliyor (11 Eylül ile ilgili kaynaklar ya da Salt Lake 2002 Resmi Sitesi gibi). Güncellemelerden –ki aylık olarak yapılıyor- haberdar olmak için kayıt olunulabiliyor.

All Academic bir arama motoru, tasarımı sade fakat kullanım olanakları itibariyle daha ayrıntılı bir tarama yapmaya olanak veriyor: başlığa, konuya, eser sahibine göre seçilmiş ahahtar kelimeler vasıtasıyla doğrudan makalelere ulaşılıyor. Fakat burada, tümel bir konu listesine göz gezdirmek itibariyle arama yapmak olanağı bulunmuyor.
Arama çeşitli akademik dergilerin arasında yapılıyor. ‘Population’ kelimesi aranıyorsa eğer, bu kelimeyle ilgili her türlü makale, konu ayrımı (ekoloji ya da sosyal psikoloji gibi) yapmaksızın sunuluyor. İlk sonuçlar bu nedenle makalerin özetlerini içeriyor.
Anasayfadan diğer kaynakların ( e-dergi ve gazetelerin, diğer –genel kapsamlı ve akademik alana yönelik- arama motorlarının, akademik örgütlerin) konularına göre ayrılmış listelerine de yönlenilebiliyor. Örneğin, sadece antropoloji alanındaki e-dergilerin adreslerine ulaşmak mümkün. İstenirse kitap, makale, araştırma raporu gibi dökumanlar buraya eklenebiliyor.Bunların dışında All Academic, e-dergi hostluğu da yapıyor.

Bu iki motor tüm bilim dalları için kaynak oluştururken, Humbul Humanities Hub ise sadece sosyal bilimler alanında hizmet veriyor. Anasayfada anahtar kelimeyle tarama yapma olanağı nın yanısıra makale konularının genel bir listesi bulunuyor. Böylelikle konulara göre ayrılmış makalelere tümden gözatılabiliyor. Anasayfanın altında, bu alandaki diğer aramalar için ‘Quicklinks to Resources to Humanities Research’ seçeneği bulunuyor; buradan e-dergi, gazete, database, arşivlerine doğrudan linkler veriliyor. Academic Info gibi istenirse buraya da kaydolunulabiliyor ve bu işlem sonucunda güncellemelerden ve ilgilenilen konularda eklenilen dökumanlardan haberdar olunulabiliyor.



II.CTHEORY
Burası neresi, genel tanım


www.ctheory.net’ in anasayfasında bu sitenin teori, teknoloji, kültür alanlarında makaleleri, röportajları, kitap eleştirilerini ve major güncel olayların yorumlarını barındıran uluslararası bir gazete olduğu yazılı. Fakat sitenin sadece bir kısmı bu işe hizmet ediyor; bir süre önce tasarımı tümden değişen Ctheory, bunların yanında e-kitap ve dergi yayınlama, dijital bir arşiv hazırlama işlerine de ele atmış durumda. Editörleri arasında (hatta ilk sırada) Jean Baudrillard bulunuyor, diğer isimlere ve bulundukları yerlere bakıldığında site tam bir uluslar arası işbirliği ürünü olarak görünüyor.
Sitenin nasıl bir yer olduğunu daha iyi anlamak için içeriğine bakmak gerekiyor, zira genel bir bakış için başka bir ipucu (editörlerin adları dışında kim oldukları, sitenin amacı, ayda kaç kişinin ziyaret ettiği vs.) bulunmuyor.

Neler var, ayrıntılı bilgi

Ctheory’nin kendisi tek bir sayfada tüm makaleri bulunduruyor; böylece hepsine tümden göz atılabiliyor. Sayfanın en üstünde ‘Articles’, ‘Event-Scenes’, ‘Reviews’, ‘Global Algorithm’ gibi konu başlıkları mevcut; ilgilenilen makaleye böylelikle ulaşılabiliyor. Fakat anahtar kelime ya da konu taraması yapılamıyor. Makalelerin yazarları arasında Paul Virilio ve Jean Baudrillard ismine sık sık rastlanıyor; makalerin siteye eklenme tarihi de yer alıyor- buna göre site 1993’ten beri online durumda, makale yayınlıyor.
www.ctheory.net’in açılış sayfasında Ctheory’nin diğer işleri yer alıyor: ‘Cheory Books’ ‘Ctheory Multimedia’ ve ‘Digital Archives’.
Dijital arşivler henüz yapım aşamasında, fakat ‘Ctheory Books’ sayfası yayında ve bünyesinde onyedi online kitap bulunduruyor. Bu kitapların -şimdilik- onaltısı PDF formatında yüklenebiliyor. Bu onyedi kitap hakkında eleştiriler de sayfada yer alıyor.
‘Ctheory Multimedia’, bir dergi; Cornell Üniversitesi Kütüphanesi işbirliği ile yayınlanıyor. Dijital çağın getirdiği kavramlar ve temalar üzerine eleştirel düşünce üretmeyi ve sanatsal ürün vermeyi amaçlayan dergi, programcılar, sanatçılar ve teorisyenler tarafından hazırlanıyor. Elektronik ortamın tüm olanakları kullanılarak hazırlanan ilk iki sayı nette yer alıyor, temaları ise: ‘Digital Dirt’ ve ‘The Promise and Perils of Human Genom Project’.
Perils of the Human Genome Project The Promise and Perils of the Human Genome Project

Hiç yorum yok: